Βρετανοί επιστήμονες διαπίστωσαν ότι ένα είδος σκουληκιών, οι πλατυέλμινθες (flatworms), μπορούν να “υπερβούν” τη διαδικασία της… γήρανσης -και πιθανώς να γίνουν “αθάνατα” (ειδικότερα αυτά που δεν αναπαράγονται… φυλετικά), σημειώνοντας ότι οι έρευνες αυτές μπορούν να ρίξουν φως στις πιθανότητες “αναστολής” της γήρανσης και χαρακτηριστικών που σχετίζονται με την ηλικία στα ανθρώπινα κύτταρα.
Σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Proceeding of the National Academy of Sciences” τη Δευτέρα, ερευνητές αναφέρουν ότι οι πλατυέλμινθες μπορούν να διατηρούν σταθερό το μήκος από ένα βασικό τμήμα του DNA τους -που είναι γνωστό ως τελομερές– κατά τη διάρκεια της “αναγέννησης” τους.
“Τα στοιχεία μας ικανοποιούν μία από τις προβλέψεις σχετικά με το τι μπορεί να απαιτείται από έναν οργανισμό ώστε να είναι δυνητικά αθάνατος” αναφέρει ο Aziz Aboobaker, επικεφαλής της έρευνας στο Βρετανικό Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ. “Οι επόμενοι στόχοι μας είναι να κατανοήσουμε τους μηχανισμούς με περισσότερη λεπτομέρεια και να καταλάβουμε περισσότερα σχετικά με το πώς μπορεί να εξελιχθεί ένας οργανισμός ώστε να παραμείνει αθάνατος”.
Οι πλατυέλμινθες έχουν κεντρίσει το ενδιαφέρον των επιστημόνων, καθώς έχουν μία εξαιρετική ικανότητα να “αναγεννώνται”. Μία κάθετη τομή σε ένα τέτοιο είδος έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται δύο ξεχωριστά σκουλήκια.
Η ομάδα του Aboobaker μελέτησε δύο είδη από πλατυέλμινθες, αυτά που αναπαράγονται φυλετικά όπως και οι άνθρωποι και αυτά που αναπαράγονται αγενώς απλά με τη διαίρεσή τους στα δύο.
Και τα δύο είδη φαίνεται να αναγεννώνται επ’ αόριστον με την ανάπτυξη νέων μυών, δέρματος, εντέρων, ακόμη και ολόκληρων εγκεφάλων, ξανά και ξανά, εξήγησε ο Aboobaker σε μία δήλωση σχετικά με τη μελέτη. Η διαφορά προκύπτει από το γεγονός ότι τα “ασεξουαλικά” σκουλήκια αναγεννούν επίσης και τα αποθέματά τους από ένα βασικό ένζυμο, την τελομεράση, που μπορεί να συντελέσει στο να παραμένουν… αθάνατα.
Οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι ένας από τους βασικούς παράγοντες που συνδέονται με τη γήρανση των κυττάρων είναι το μήκος των τελομερών.
Τα τελομερή είναι τμήματα του DNA που καλύπτουν τις άκρες των χρωμοσωμάτων, προστατεύοντάς τα έτσι από βλάβες και την απώλεια λειτουργιών των κυττάρων που συνδέονται με τη γήρανση. Το μικρότερο μήκος των τελομερών πιστεύεται ότι αποτελεί ένδειξη για γρηγορότερη γήρανση.
Προηγούμενη έρευνα -η οποία κέρδισε βραβείo Νόμπελ Ιατρικής το 2009- απέδειξε ότι τα τελομερή μπορούν να διατηρήσουν το μήκος τους σταθερό, με τη βοήθεια ενός ενζύμου που ονομάζεται τελομεράση.
Στους περισσότερους σεξουαλικά αναπαραγόμενους οργανισμούς, το ένζυμο είναι πιο ενεργό κατά τη διάρκεια της πρώιμης ανάπτυξης, αλλά η ομάδα του Aboobaker διαπίστωσε ότι στα “ασεξουαλικά” σκουλήκια, η έκδοση του ενζύμου αυξάνεται εντυπωσιακά κατά τη διάρκεια της αναγέννησης – επιτρέποντας στα κύτταρα να διατηρήσουν τα τελομερή τους καθώς διαιρούνται για να αντικαταστήσουν τους χαμένους ιστούς.
Ο Douglas Kell, διευθύνων σύμβουλος του Biotechnology and Biological Sciences Research Council που χρηματοδότησε εν μέρει τη μελέτη, χαρακτήρισε το εύρημα ως “συναρπαστικό” και ανέφερε ότι “συμβάλλει σημαντικά στη θεμελιώδη κατανόηση κάποιων από τις διαδικασίες που εμπλέκονται με τη διαδικασία της γήρανσης”. Ανέφερε επίσης ότι η μελέτη “χτίζει γερά θεμέλια στην προσπάθεια βελτίωσης της υγείας και την πιθανότητα μακροζωΐας και σε άλλους οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένου και του ανθρώπου“.
Πηγή: Reuters
