Νέα έρευνα αποκαλύπτει ότι τα χταπόδια και οι άνθρωποι ίσως μοιράζονται έναν αρχαίο εξελικτικό πρόγονο που εξηγεί τη συναρπαστική νοημοσύνη των κεφαλόποδων. Σύμφωνα με αναφορές του New Scientist, οι δύο αυτοί οργανισμοί μπορούν να ανιχνεύσουν την προέλευσή τους σε έναν κοινό πρόγονο που έζησε πριν από περίπου 518 εκατομμύρια χρόνια.
Το κλειδί για αυτήν τη γνωστική πολυπλοκότητα είναι τα μικρο-RNA (miRNA) — μικρά, ρυθμιστικά μόρια που ελέγχουν την έκφραση των γονιδίων. Έρευνα με επικεφαλής τον Nikolaus Rajewsky στο Max Delbrück Centre for Molecular Medicine αποκάλυψε ότι τα μαλακόσωμα κεφαλόποδα, όπως τα χταπόδια, παρουσίασαν μια “μαζική επέκταση” στο ρεπερτόριο των γονιδίων μικρο-RNA.
Αυτή η αύξηση φαίνεται να υπήρξε καθοριστική για την ανάπτυξη των πολύπλοκων εγκεφάλων τους, επιτρέποντας τη δημιουργία περισσότερων και ποικιλότερων τύπων νευρώνων. Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι πρόκειται για μια θεμελιώδη RNA καινοτομία στους κεφαλόποδες.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η πολυπλοκότητα των εγκεφάλων ανθρώπων και χταποδιών προέκυψε με παρόμοιο τρόπο, παρόλο που εξελίχθηκαν ανεξάρτητα — ένα φαινόμενο γνωστό ως συγκλίνουσα εξέλιξη. Αυτό υποδηλώνει ότι η φύση ίσως ευνοεί συγκεκριμένες μοριακές στρατηγικές για την κατασκευή πολύπλοκων εγκεφάλων, ανεξαρτήτως εξελικτικού δρόμου.
Η ανακάλυψη αυτή όχι μόνο αναδιαμορφώνει την κατανόησή μας για τη νοημοσύνη στα ζώα, αλλά και ανοίγει νέους δρόμους στη μελέτη της ανάπτυξης γνωστικών ικανοτήτων σε διαφορετικές μορφές ζωής.