Το έργο Comedian του Μαουρίτσιο Κατελάν, μια μπανάνα κολλημένη με κολλητική ταινία σε τοίχο, πουλήθηκε πρόσφατα για $6,2 εκατομμύρια, προκαλώντας τόσο γέλιο όσο και προβληματισμό. Ο Κατελάν, γνωστός για τις προκλητικές του δημιουργίες, όπως η χρυσή τουαλέτα America και τα βαλσαμωμένα ζώα, εξερευνά την έννοια της αξίας και του νοήματος στην τέχνη. Το Comedian, που έκανε αίσθηση στην Art Basel Miami το 2019, δεν επικεντρώνεται στο ίδιο το αντικείμενο αλλά στη σημασία που του αποδίδεται από το κοινό.
Η αξία του έργου δεν προκύπτει από τα υλικά του, αλλά από την πρόθεση του δημιουργού και την ιδέα που εκπροσωπεί. Όπως ο ίδιος ο Κατελάν ανέφερε, δεν πρόκειται για αστείο, αλλά για ειλικρινές σχόλιο πάνω στο τι θεωρούμε πολύτιμο. Το έργο εγγράφεται στη θεωρία της υποκειμενικής αξίας, που υποστηρίζει πως η αξία ενός αντικειμένου καθορίζεται από το πλαίσιο και την αντίληψη, όπως ένα μπουκάλι νερό που γίνεται ανεκτίμητο στην έρημο. Το Comedian ακολουθεί την παράδοση έργων που αμφισβητούν τα όρια της τέχνης, όπως το Fountain του Μαρσέλ Ντυσάν (1917) ή τα κουτιά με περιττώματα του Πιέρο Μαντσόνι (1961).
Ο Κατελάν χρησιμοποιεί υλικά που φαίνονται γελοία για να εκθέσει τις αυθαιρεσίες της αγοράς τέχνης. Το έργο επιδιώκει την αντίδραση: χωρίς το γέλιο, τις συζητήσεις και τις αντιδράσεις, το Comedian αποτυγχάνει. Έτσι, το έργο δεν αφορά μόνο την τέχνη, αλλά και εμάς: πώς ορίζουμε την αξία και γιατί επιτρέπουμε στην τέχνη να «ξεφεύγει» με αυτά. Όπως είπε ο Άντι Γουόρχολ, «Τέχνη είναι ό,τι μπορείς να κάνεις να περάσει». Το Comedian γελά τόσο με την τέχνη όσο και με το κοινό, θέτοντας το ερώτημα: είναι το αστείο πάνω στον κόσμο της τέχνης, στο κοινό, ή και στα δύο;
