Η ρύθμιση διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στη διαμόρφωση ενός σύγχρονου τηλεπικοινωνιακού περιβάλλοντος, τόσο στην Ευρωπαϊκή Αγορά, όσο και στην αγορά κάθε κράτους-μέλους. Ιδιαίτερα, μάλιστα, σε αυτή την περίοδο της οικονομικής ύφεσης, στην οποία ο ρόλος της Σταθερής Ευρυζωνικής Πρόσβασης ως βασική υποδομή αναδεικνύεται ως κεντρικό στοιχείο οριζόντιων δράσεων μιας ευρύτερης στρατηγικής, η οποία στοχεύει στην ανάπτυξη συνθηκών Κοινωνίας της Πληροφορίας, μέσω της οποίας θα γίνει δυνατή η αειφόρος οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς σ΄ ένα διαρκώς εξελισσόμενο και ανταγωνιστικό περιβάλλον.
Παράλληλα, θα πρέπει να γίνει σαφές, ότι η διαμόρφωση του ρυθμιστικού πλαισίου καθοδηγείται από ευρωπαϊκές αποφάσεις πολιτικής, όπως είναι π.χ. το Ψηφιακό Θεματολόγιο (Digital Agenda for Europe), η Στρατηγική eu.2020 και η σύσταση της Ε.Ε. για τα Δίκτυα Πρόσβασης Νέας Γενιάς. Η καθοδήγηση αυτή γίνεται επίσης μέσω της διαμόρφωσης μίας Κοινής Ρυθμιστικής Προσέγγισης και ανάδειξης βέλτιστων ρυθμιστικών πρακτικών, όπως αυτή προκύπτει από το Σώμα των Ευρωπαίων Ρυθμιστών Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών (Body of European Regulators in Electronic Communications – BEREC), με τη δυνατότητα απόκλισης, εάν συντρέχουν ιδιαιτερότητες στην αγορά μιας χώρας, όπως είναι π.χ. το μέγεθος, η σύσταση, η ωριμότητα, η πυκνότητα πληθυσμού κλπ. Γι΄ αυτό, θα ήταν λάθος η αναζήτηση μιας ρυθμιστικής προσέγγισης στην Κύπρο να γίνει χωρίς την ταυτόχρονη συναξιολόγηση των χαρακτηριστικών, που παρουσιάζει η κυπριακή αγορά ηλεκτρονικών επικοινωνιών αλλά και, ευρύτερα, η κυπριακή Κοινωνία, όπως είναι λ.χ. η αγοραστική της δύναμη, οι κοινωνικές τάσεις, οι προτιμήσεις σε υπηρεσίες κλπ.
Αυτή την άσκηση το ΓΕΡΗΕΤ (το Γραφείο Επιτρόπου Ρυθμίσεως Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδρομείων) την πραγματοποίησε με τη δημοσίευση του εγγράφου «Στρατηγική Ρύθμισης για την ανάπτυξη υποδομών Ευρυζωνικής Πρόσβασης Νέας Γενιάς (NGA) στην Κύπρο, η οποία να ικανοποιεί τους στόχους του Ψηφιακού Θεματολογίου και να ενισχύει την ανταγωνιστικότητα της Κυπριακής οικονομίας». Η δημοσίευση έγινε στο πλαίσιο δημόσιας διαβούλευσης, η οποία διάρκεσε από τις 3 Απριλίου μέχρι τις 8 Ιουνίου 2012. Η προκαταρκτική αξιολόγηση των σχολίων που λήφθηκαν από τους παροχείς δικτύων σταθερής ευρυζωνικής πρόσβασης στην Κύπρο, δείχνει ότι οι θέσεις – απόψεις της αγοράς συμπίπτουν με τις θέσεις του ΓΕΡΗΕΤ. Το ΓΕΡΗΕΤ θα δημοσιεύσει τα σχόλια των παροχέων αλλά και τα πορίσματά του μέσα στις ερχόμενες εβδομάδες, ενώ θέματα που άπτονται αποφάσεων πολιτικής θα προωθηθούν στον Υπουργό Συγκοινωνιών και Έργων.
Σε ό,τι αφορά στον προσανατολισμό των ρυθμιστικών μέτρων αναφορικά με την ανάπτυξη Οπτικής Ίνας στα Υποστατικά (Fiber to the Home – FTTH), πρέπει να γίνει σαφές ότι αυτά σχετίζονται άμεσα (α) με την τοπολογία του δικτύου που θα αναπτυχθεί από τον παροχέα με σημαντική ισχύ στην αγορά (ΣΙΑ), (β) με τις συνθήκες μετάβασης από τον χαλκό στην οπτική ίνα και (γ) με το επίπεδο ανταγωνισμού που θα παρατηρηθεί στη σχετική αγορά. Δεδομένου δε, ότι η επιβολή ex-ante (εκ των προτέρων) ρυθμιστικών μέτρων στοχεύει στην παρεμπόδιση καθετοποιημένων παροχέων από του να επιδείξουν αντι-ανταγωνιστική συμπεριφορά, υποχρεώσεις όπως η συνεγκατάσταση, η πρόσβαση, η διαφάνεια, η μη διάκριση και η κοστοστρέφεια δεν είναι δυνατό να μην περιλαμβάνονται σε ένα τέτοιο σχέδιο μέτρων. Από την άλλη, δεν είναι δυνατό να παραβλεφθεί και/ή υποτιμηθεί το μέγεθος των επενδυτικών κινδύνων, ιδιαίτερα εάν οι επενδύσεις αναλαμβάνονται αποκλειστικά από τον υπόχρεο παροχέα. Σε τέτοια περίπτωση, η έμφαση από ρυθμιστικής πλευράς στρέφεται (α) στη μείωση του κόστους της ρύθμισης, εφόσον κάτι τέτοιο είναι δυνατόν, (β) στον τρόπο υπολογισμού της κοστοστρέφειας και (γ) στην μείωση του κόστους του έργου, με ανάληψη πρωτοβουλιών – εισηγήσεων προς την κρατική μηχανή.
Ο καταλυτικός ρόλος της Ρυθμιστικής Αρχής δεν εξαντλείται με τα πιο πάνω, αφού η γεωγραφική/πληθυσμιακή κάλυψη με δίκτυα οπτικών ινών δεν αποτελεί εχέγγυο μετάβασης των καταναλωτών σε αυτή τη νέα μορφή πρόσβασης. Γι΄ αυτό, το ΓΕΡΗΕΤ για την περίοδο 2011-2014 προγραμματίζει και υλοποιεί διάφορες δράσεις, οι οποίες ενισχύουν τη ρυθμιστική σταθερότητα – βεβαιότητα στην αγορά, π.χ. μέσω
- της εξέτασης των ευρυζωνικών αγορών,
- της αναθεώρησης του πλάνου διαχείρισης συχνοτήτων στο δίκτυο πρόσβασης,
- της αναθεώρησης των διαταγμάτων συνεγκατάστασης και δικαιωμάτων διέλευσης, και
της ανάπτυξης μοντέλων υπολογισμού του κόστους ρυθμιζόμενων υπηρεσιών, καθώς και τη αξιολόγησης του ενδεχομένου συμπίεσης του περιθωρίου κέρδους.
Επίσης, το ΓΕΡΗΕΤ προγραμματίζει και υλοποιεί δράσεις, που προστατεύουν τον καταναλωτή, π.χ. μέσω του ελέγχου ποιότητας της προσφερόμενης ευρυζωνικής πρόσβασης και της ανάπτυξης μοντέλου υποστήριξης επιλογής προσφερόμενων (δεσμοποιημένων) υπηρεσιών. Οι δράσεις αυτές προσφέρουν πληροφορίες σχετικές με την ανάπτυξη της αγοράς και την επίδραση των ρυθμιστικών μέτρων, μέσω του Παρατηρητηρίου Αγοράς του ΓΕΡΗΕΤ. Ακόμη, οι δράσεις αυτές επενδύουν στην Ασφάλεια των Δικτύων και Πληροφοριών, μέσω της κατάθεσης στον Υπουργό Συγκοινωνιών και Έργων εισηγήσεων αναφορικά (α) με την πολιτική Κυβερνοασφάλειας και (β) με την πολιτική δημιουργίας CERTs στην Κύπρο, δηλ. Ομάδων Άμεσης Ανταπόκρισης (Computer Emergency Response Teams).
Καταληκτικά, θα πρέπει να λεχθεί, επίσης ότι ο αντικειμενικός στόχος του ΓΕΡΗΕΤ είναι η ολιστική προσέγγιση της ρύθμισης της αγοράς των Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών στην Κύπρο με μοναδικό γνώμονά του την ανάπτυξη της αγοράς και, κατ’ επέκταση, την υποστήριξη της ανταγωνιστικότητας της Κυπριακής οικονομίας συμβάλλοντας έτσι και στην ταχύτερη δυνατή έξοδο από την οικονομική ύφεση, την οποία βιώνουμε στα τελευταία δύο – τρία χρόνια, ως αποτέλεσμα και της παγκόσμιας οικονομικής – τραπεζικής κρίσης, που επηρεάζει άμεσα και την ανάπτυξη…
